Arangkada of Leo Lastimosa for December 15, 2008

                   LASLAS SA OPEC

 

          Kon haw-ang ang kadaogan nga imong mabatyagan karong adlawa, nga sa kataposan hingpit nang mapatuman ang us-os sa plitehan sa mga sakyanang pamasahero, di kong kabasol nimo.  Ug wa ka mag-inusara.  Kinabag-an sa mga pasahero gikuwangan ra gyod sa nalangay na pag-ayong us-os.

Sa di pa mopagarpar ang kadagkoan sa kagamhanan ning ilang "pinaskohan," angay silang mangayog pasaylo sa dakong inhustisya sa ilang pakigkonsabo sa higanteng mga kompaniya sa lana paglansang sa artipisyal nga kataas sa presyo ug sa paghikaw gikan sa kinabag-an sa ilang makiangayong bahin sa padayon nga di lang  pagtidlom kon dili paghagsa gyod sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan.

-o0o-

          Sa usa sa labing makauuwaw nga paugat sa bag-ong panahon, ang Shell, Petron ug Chevron (kanhi Caltex) nipaus-os lang og P1 sa matag litro sa ilang mga produkto sa lana sa niaging semana.  Kini bisan wa pa nila mapatuman ang dakong laslas nga tukma sa pagtibugsok sa presyo sa lana merkado sa kalibotan ngadto sa $38 na lang matag baril sa sinugdanan ning buwana.

          Nalaslasan nang presyo sa lana og 70% sukad ni nisulbong ngadto sa kinatas-an nga $147 matag baril niadtong Hulyo ning tuiga.  Bahala na kon ang presyo sa lana karon nihagsa na ngadto sa labing ubos nga ang-ang sa niaging upat na ka tuig.  Ang higanteng mga kompaniya sa lana gusto lang mobangil daan sa gipaabot nga pagsaka pagbalik sa presyo kon laslasan nang produksiyon sa Opec karong semanaha.

-o0o-

          Ang kamatuoran mao nga gilaslasan na sa Opec ang ilang produksiyon og duha ka milyon ka baril matag adlaw sa niaging duha ka buwan.  Nakapasaka ni og kadiyot ngadto sa $48 sayo sa niaging semana.  Apan nihagsa ra sab pagbalik ngadto sa $43 pagtapos sa semana.

          Ang gihugun-hugon nga laslas nga laing duha ka milyon ka baril matag adlaw sugod karong semanaha gipaabot nga mapakyas lang gihapon.  Mao nga mas maayo pang di na lang magtihik-tihik ang mga kompaniya sa lana dinhi sa ato pagpakanaog sa ilang presyo ngadto sa matinud-anon nga kaubos.

-o0o-

          Niang mga hinungdan nganong di mosaka ang presyo sa lana:

·        Ang tinuod nga hinungdan sa pagtidlom sa presyo mao ang pagtidlom sa konsumo sa lana;

·        Kon dugangan sa mga sakop sa Opec ang laslas sa ilang produksiyon mosamot pagtidlom ang ilang kita;

·        Dako ang kahigayonan nga motuman ang mga sakop sa Opec sa bisan unsang mauyonan nga laslas sa produksiyon kay kita ra sa lana ang gisaligan sa ilang mga ekonomiya, apil nang Rusya nga susama og produksiyon sa Saudi Arabia apan di sakop sa Opec; ug

*   Ang dakong laslas sa produksiyon sa Opec niadtong 2000 ug 2001 wa makapasaka sa presyo sa lana hangtod nga nisulbong ang kalibotanong konsumo niadtong 2004.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com